تأثیر کاربریهای جنگل، نهال‌کاری و جنگل تخریب‌شده بر میزان نفوذ، رواناب و رسوب حوضه‌ی شصت‌کلاته استان گلستان

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 دانشگاه علوم کشاورزی و منبع طبیعی گرگان

چکیده

در حال حاضر ارزیابی فرسایش خاک و تولید رسوب به عنوان یکی از بحث‌های مهم در مدیریت حوضه‌های آبخیز مطرح و یکی از نگرانی‌های مهم اغلب کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود، دست‌یابی به آمار دقیق در مورد میزان فرسایش خاک و رسوب در حوضه‌های آبخیز به منظور اجرای برنامه‌های حفاظت خاک و تعیین روش‌های مبارزه با فرسایش و کاهش تولید رسوب ضروری است. در استان گلستان نیز روند تخریب منابع و فرسایش خاک از معضلات مهم به شمار می‌رود. پژوهش حاضر به منظور بررسی تولید رسوب و روان‌آب در کرت‌های آزمایشی در سه کاربری جنگل، نهالکاری و جنگل دست‌خورده با استفاده از بارش طبیعی در حوضه شصت‌کلاته در استان گلستان انجام شد. جهت اندازه‌گیری فرسایش تعداد 9 کرت به ابعاد 2 در 2 متر در سه کاربری نصب گردید. نتایج نشان داد در بارش‌هایی با مقادیر 1/7 تا 14/4 میلی‌متر، میزان رسوب در منطقه‌ی جنگلی از 0/007تا 19/95گرم متغیر بود، میزان رسوب در منطقه‌ی نهالکاری از 0/13 تا 11/87 گرم و در منطقه‌ی جنگل دست‌خورده از 0/26 تا 43/94 گرم اندازه‌گیری شد. میزان روان‌آب در منطقه‌ی جنگلی از 0/23 تا 25 لیتر، در منطقه‌ی نهالکاری از 0/1 تا 16/1 لیتر بدست آمد و در منطقه‌ی جنگل دست‌‌‌خورده از 0/27 تا 25 لیتر بود. نتایج نشان داد تخریب جنگل‌ها میزان فرسایش و روان‌آب را به‌ترتیب 63/4 و 32 درصد افزایش داده و نهالکاری این میزان را 46/6 و 50/7 درصد کاهش داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study on the effect of different land uses on runoff and sediment in Shastkalate Watershed, Golestan Province

نویسندگان [English]

  • farshad kiani 2
  • hashem habashi 3
1
2
3
چکیده [English]

Presently, evaluation of soil erosion and sediment yield is one of the challenging issues in watershed management. It is considered to be a concerning issue in the developing countries and thus access to accurate data is essential to measurement of soil erosion and sediment in watersheds for proper designing of soil conservation programs and determine ways to against erosion and reduce sediment. The natural resources degradation and soil erosion are the major problems in Golestan Province. The aim of this study was the investigation of sediment and runoff in experimental plots by using of natural rainfall in the three land uses, forest, planting and disturbed forest in Shastkalate watershed. Nine erosion experimental plots with 2×2 (m) size were installed in all three land uses. The results showed that in 1.7 to 14.4 (mm) precipitation, the amount of sediment were 0.007 to 19.95 (gr) in forest, 0.13 to 11.87 (gr) in planting and 0.26 to 43.94 (gr) in disturbed forest land uses. The amount of runoff varied from 0.23 to 25(l) in forest, 0.1 to 16.1 (l) in planting and 0.27 to 25 (l) in disturbed forest land uses.
Results showed that the forest degradation increased erosion and runoff 63.4 and 32% respectively and the amount of erosion and runoff decreased in planting land use 46.6 and 50.7%.

کلیدواژه‌ها [English]

  • sediment
  • Shastkalateh
  • Erosion
  • Measuring Plots

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار