تغییرپذیری هیدروگراف واحد حوزة آبخیز کسیلیان در پایه‌های زمانی بارش مؤثر متفاوت

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تربیت مدرّس

چکیده

تهیّه هیدروگراف‌های سیل در راستای تأمین اطّلاعات پروژه‌های مهار سیلاب ضروری است. حال آن‌که امکان دست‌یابی به اطّلاعات دقیق سیلاب به‌دلیل مشکلات اجرایی و فقدان ایستگاه‌های هیدرومتری مناسب بسیار هزینه‌بر و مشکل است. در همین راستا تهیّه و تحلیل هیدروگراف‌های واحد یکی از شیوه‌های معمول و کارآ در مطالعات سیل در حوزه‌های آبخیز محسوب می‌شود. از آن‌جایی‌که اصولاً فرضیات حاکم بر تهیه و کاربرد هیدروگراف واحد تأمین نمی‌شود، بنابراین بررسی تأثیر فرضیّات مذکور و به‌ویژه خطی بودن و ثبات زمانی بر دقّت هیدروگراف واحد حاصل حائز اهمیّت فراوان است. علی‌رغم اهمیّت تغییرات زمانی هیدروگراف واحد، مطالعات انگشت‌شماری در خصوص ارتباط تغییرات زمانی هیدروگراف‌ها با تأکید بر هیدروگراف واحد صورت گرفته است. به‌همین دلیل این پژوهش با هدف بررسی تغییرپذیری هیدروگراف واحد در پایه‌های زمانی بارش مؤثر متفاوت با استفاده از تجزیه و تحلیل هیدروگراف و هایتوگراف سیل‌های به‌وقوع پیوسته طی سی و سه سال گذشته در حوزۀ آبخیز کسیلیان انجام پذیرفته است. نتایج پژوهش ضمن تأیید معنی‌دار بودن اختلاف مؤلفه‌های مهّم هیدروگراف‌های واحد با زمان بارش مؤثر یک‌سان بر تفاوت عمل‌کرد هیدروگراف واحد با زمان‌های بارش مؤثر مختلف تأکید داشت. به‌نحوی که دامنة اختلاف مقادیر دبی اوج، زمان پایه و زمان تا اوج هیدروگراف‌های معرف واحد 2 ساعتة حاصل از سایر هیدروگراف‌های واحد 25/0 تا 6 ساعت به‌ترتیب در حدود 75/0 تا 281، 6 تا 36 و صفر تا 50 درصد بهدست آمد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Variability of Main Unit Hydrograph Components of Kasilian Watershed in Different Effective Precipitation Time Bases

نویسندگان [English]

  • Seyed Hamidreza Sadeghi
  • Mahboobeh Moatamednia
  • Hamidreza Moradi
Tarbiat Modares University
چکیده [English]

The flood hydrographs preparation is essential in order to provide the necessary information for control flood projects. However, getting access to accurate flood information is too difficult and expensive due to practical problems and the lack of suitable hydrometric stations. In addition, providing and analyzing unit hydrograph is considered as a usual and useful method for flood studies in watershed scale. Since the theories of making and applying the unit hydrograph cannot be provided, the investigation on the effects of mentioned theories and especially linearity and time stability on the precision of derived unit hydrograph is important. In spite the importance of variability of unit hydrograph, there are a few studies in this field. Towards this attempt, this study has been formulated in Kasilain watershed with the aim of investigating the unit hydrograph variability in different effective time bases using the hydrograph and hyetograph analysis of floods reports recorded during last 33 years. So that the range of differences between peak discharge, base time and time to peak of representative 2h unit hydrograph and those obtained from 0.25 to 6h unit hydrographs were found about 0.75 to 281, 6 to 36 and 0 to 50%, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Unit hydrograph
  • Hyetograph
  • Kasilain watershed
  • Temporal variation