بررسی عوامل موثر بر شکاف بهره ‏وری سیستم‏های آبیاری در کشاورزی با استفاده از رهیافت اکساکا- بلیندر

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد کشاورزی، پژوهشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

2 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه سیستان و بلوچستان. زاهدان. ایران

3 اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم زیست محیطی و کشاورزی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

سابقه و هدف: در این مطالعه با توجه به کمبود منابع آب و لزوم بررسی و ارتقای سیستم های آبیاری، ضروری است تا نسبت به وضع موجود آنها مطالعاتی صورت گیرد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻤﯽ و ﺑﺎزدﻫﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ آﺑﯿﺎری در ﮐﺸﻮر، ﺗﺸﻮﯾﻖ و ﺗﺮﻏﯿﺐ ﮐﺸﺎورزان ﺑـﺮای ﺗـﺮوﯾﺞ آﺑﯿـﺎری ﻣﺪرن، اﻣﺮی اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ. زﯾﺮا ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روشﻫﺎی ﻣﺪرن آﺑﯿﺎری ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه‏وری ﺑﺎﻻ ﺑﺎﻋـﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ زﯾﺮﮐﺸﺖ و اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ ﮔﺮدد، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ درآﻣﺪ ﮐﺸﺎورز نیز ﻣﯽﮔﺮدد. در مطالعه حاضر تلاش بر این است که روشهای آبیاری مدرن چقدر بر بهره‏وری کشاورزی در میان کشاورزان استان کرمان موثر بوده است و همچنین تفاوت بهره‏وری کشاورزی بین استفاده کنندگان از روشهای آبیاری مدرن و سنتی تحت تاثیر چه فاکتورهایی می‏باشد.
مواد و روش‏ها: اطلاعات لازم از طریق تکمیل 140 پرسشنامه در تابستان 1397 در جنوب استان کرمان در سه شهرستان (جیرفت, عنبر آباد و کهنوج) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی جمع آوری شده است. وبا استفاده از روش تجزیه اکساکا بلیندر و تابع تاثیر بهره‏وری کشاورزی در دو سیستم آبیاری سنتی و مدرن مورد بررسی قرار گرفت. و سپس داده‏ها با استفاده از نرم افزار Stata مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج تخمین تابع تولید نشان داد که متغیرهای بعد خانوار، تاهل، سطح زیر کشت و ماشین‏آلات در آبیاری سنتی و متغیرهای تحصیلات و نیروی کار خانوادگی در آبیاری مدرن متغیرهای معنی دار روی بهره‏وری کشاورزی هستند. نتایج مدل تجزیه نشان می دهد که سهم عوامل توضیحی 17- درصد است به عبارت دیگر چنانچه عوامل توضیحی در سیستم آبیاری سنتی به اندازه این عوامل در سیستم آبیاری مدرن کوچک شود بهره‏وری کشاورزی در سیستم آبیاری سنتی به اندازه 17 درصد افزایش می‏یابد. و سهم عوامل غیر قابل توضیح 19- درصد است به طوریکه اگر سطح بازدهی عوامل مشخص در قسمت غیر قابل توضیح در سیستم آبیاری مدرن تا سطح این عوامل در سیستم آبیاری سنتی کوچک شود بهره‏وری کشاورزی به اندازه 19 درصد کاهش می‏یابد. روش تابع تاثیر نشان می دهد در دهک بالا فاکتورهای نوع بذر مورد استفاده، میزان بذر و ماشین آلات و در دهک‏های پایین نیروی کار خانوادگی در قسمت غیر قابل توضیح عامل تفاوت در بهره‏وری می‏باشد. در قسمت قابل توضیح در دهک بالا سن، نیروی کار خانوادگی، تحصیلات و سطح زیر کشت و در دهک پایین بعد خانوار و تحصیلات عامل مهم در تفاوت بهره‏وری می‏باشد.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد سهم عوامل غیر قابل توضیح نسبت به عوامل توضیحی بیشتر است و سیستم سنتی دسترسی کمتری به منابع پر بازده دارند و استفاده از سیستم‏های مدرن آبیاری، بهره‏وری کشاورزی را افزایش می‏دهد. بنابراین با بهبود سیستم آبیاری و استفاده بهینه از موجودی منابع آب فعلی می توان سطح تولید را ارتقا بخشید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of the Effective Factors in gap productivity irrigation systems in agricultural by use approach Oaxaca- Blinder

نویسندگان [English]

  • Zahra Ghaffari Moghadam 1
  • Ebrahim Moradi 2
  • Mahmoud Hashemi Tabar 3
1 economic agricultural, research agricultural, university of zabol, zabol, iran
2 Assistant professor, Agricultural Economics Department, University of Sistan and Balochestan, Zahedan, Iran.
3 Assistant professor, Agricultural Economics Department, University of Sistan and Balochestan, Zahedan, Iran.
چکیده [English]

Background and Objectives: By attention to water scarcity, need consideration and improvement irrigation systems, necessary to be done studies about this situation. By regard to climate condition and low irrigation efficiency in our country, encouraging the farmers to use this technology and extending modern irrigation system is inevitable. Using modern irrigation methods with high productivity causes an increase in the total area under cultivation and the crop yield per unit area, but also causes of increasing farmers income. In this study attempt that modern irrigation methods has been effective on productivity agricultural between farmers in province Kerman. And also difference productivity agricultural between modern irrigation and traditional irrigation methods have affected by which factors.
Materials and Methods: the data were collected by completing 140 questionnaires in south of province Kerman in three town (Jiroft, Anbarabad and Kahnoj) by use random sampling. And then consideration productivity agricultural in two modern irrigation and traditional irrigation systems by use Oaxaca-Blinder decomposition method and Recentered influence function model. Then data was analyzed by software Stata.
Results: the result of production function showed that family size, marriage, total area under cultivation, Machinery and labor family were signification variables on productivity agricultural in traditional irrigation and education and type machine were signification variables on productivity agricultural in modern irrigation. The result of decomposition method showed that ratio of Factors explaining was -17 percent and factors unexplained was -19 percent that signification. In other words if Factors explaining in traditional irrigation was small as this factors in modern irrigation than productivity agricultural increased as 17 percent in traditional irrigation. If rate of return specific factors in unexplained sector in modern irrigation was small as this factors in traditional irrigation than productivity agricultural decreased as 19 percent. Recentered influence function method showed that in unexplained sector, type seed, amount of seed and use of machine in high decile and labor family in low decile were case gap in productivity. In explaining sector age, labor family, education and total area under cultivation in high decile and number household and education in low decile were important factors in gap productivity.
Conclusion: Also the result showed that share of unexplained factors more than explaining factors. And traditional systems less accesses to resource high yield and use of modern irrigation system, could increase productivity agricultural. Therefore can be increased level of production by improve irrigation system and optimum use of resource water.

کلیدواژه‌ها [English]

  • modern irrigation
  • traditional irrigation
  • Oaxaca- Blinder decomposition
  • productivity gap
1.Blinder, A. 1973. Wage discrimination: Reduced form and structural estimates.
J. Hum. Resour. 8: 436-455.
2.Dabiri, F., Khoshnevis Yazdi, S., and Zandi, F. 2014. Agricultural productivity effects on the Iran economic growth. J. Econ. Bus. Res. 4: 5. 17-31. (In Persian)
3.Kilic, T., Palacios-Lopez, A., and Goldstein, M. 2014. Caught in a productivity trap:A distributional perspective on gender differences in Malawian agriculture. World development. 70: 416-463.
4.Maruod, E.M., Elkhalil, E.B., Elrasheid, E.E., and Ahmed, M.E. 2013. Impact of Improved Seeds on Small Farmers Productivity, Income and Livelihood in Umruwaba locality of North Kordofan, Sudan. Inter. J. Agric. Forest. 3: 6. 203-2018.
5.Molina, O., and Bobka Calcine, S. 2016. International trade and unexplained gender wage gaps: evidence for agricultural sector in Bolivia Investigation and desarrollo.16: 2. 45-67.
6.Oaxaca, R. 1973. Male-FemaleWage Differentials in Urban Labor Markets. International Economic Review. 14: 693-709.
7.Oseni, G., Corral, P., Goldstein, M., and winters, P. 2015. Explaining gender differentials in agricultural production
in Nigeria. Agricultural economic.46: 285-310.
8.Slavchevska, V. 2015. Gender differences in agricultural productivity: the caseof Tanzania. Agricultural economics.
46: 3. 335-355.