TY - JOUR ID - 3019 TI - مطالعه اثرات دریاچه اورمیه بر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و کانی‌شناسی خاک‌های منطقه دیزج دول، اورمیه JO - مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک JA - JWSC LA - fa SN - 2322-2069 AU - منافی, شهرام AU - خانی, مختار AD - عضو هیات علمی دانشگاه اورمیه AD - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد علوم خاک دانشگاه اورمیه Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 23 IS - 1 SP - 65 EP - 82 KW - آذربایجان غربی KW - افق ناتریک KW - کانی‌های رسی KW - نوتشکیلی DO - 10.22069/jwfst.2016.3019 N2 - به منظور بررسی اثرات دریاچه اورمیه بر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و کانی‌شناسی خاک‌ها در منطقه دیزج دول، 24 خاکرخ در دو ردیف اراضی در خاک‌های متأثر و غیرمتأثر از دریاچه اورمیه با مواد مادری، اقلیم و توپوگرافی مشابه مورد بررسی قرار گرفتند. طبق نتایج به‌دست آمده خاکرخ‌های متأثر از دریاچه دارای افق‌های ناتریک هستند و یونهای سدیم ناشی از آب دریاچه سبب تشکیل افق ناتریک در این خاکرخ‌ها گردیده است. تجزیه واریانس خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک‌ها نشان داد که مقدار کربن آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی، هدایت الکتریکی، سدیم‌تبادلی،ESP و pH خاک‌های دو ردیف اراضی مورد مطالعه در سطح احتمال 1% تفاوت معنی‌داری داشتند ولی تفاوت ضخامت خاک، مقدار رس و کربنات کلسیم معادل خاک‌ها معنی‌دار نبود. مطالعات کانی‌شناسی نشان داد که کانی‌های رسی خاک‌های هر دو ردیف اراضی عمدتا اسمکتیت، ایلیت، کائولینیت، کلریت و ورمی‌کولیت می-باشند. منشا اسمکتیت و ورمی‌کولیت در این خاک‌ها عمدتاً پدوژنیک بوده و از تغییر شکل ایلیت حاصل شده‌اند. در خاکرخ‌های متأثر از دریاچه، نوتشکیلی عامل اصلی تشکیل اسمکتیت می‌باشد. کانی‌های ایلیت، کلریت، کائولینیت عمدتاً از مواد مادری به ارث رسیده‌اند. مقایسه نتایج خاک‌های دو ردیف اراضی نشان داد که پیشروی دریاچه اورمیه سبب حضور مقادیر کمتر کربن آلی، مقادیر بیشتر EC، سدیم تبادلی، ESP، CEC و pH و مقادیرخیلی بیشتر اسمکتیت در خاک‌های متأثر از دریاچه گردیده است. UR - https://jwsc.gau.ac.ir/article_3019.html L1 - https://jwsc.gau.ac.ir/article_3019_da98180acd98db7baf22f1d6d4b2b967.pdf ER -