مدیریت سطوح ایستابی کم‌عمق در مقابله با بروز درز و ترک در اراضی شالیزاری

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا/ دانشگاه زابل

2 استادیار/ دانشگاه زابل

چکیده

محدودیت منابع آبی مناسب، از عمده‌ترین مشکلات کشاورزی در ایران می‌باشد. با توجه به کاربرد وسیع مدیریت آبیاری تناوبی، بروز ترک در شالیزارها در اثر ازدیاد فاصله آبیاری اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. به‌منظور بررسی اثر سطوح ایستابی
کم‌عمق بر وضعیت رطوبتی و خواص فیزیکی خاک‌های شالیزاری، آزمایشی شامل تیمار بافت خاک در سه منطقه (مؤسسه، شاندرمن و آستانه) و تیمار سطح ایستابی در سه سطح (صفر، 5/7 و 15 سانتی‌متر) و در سه تکرار به صورت فاکتوریل بر پایه طرح‌بلوک‌های کامل تصادفی به صورت گلدانی در مؤسسه تحقیقات برنج کشور به اجرا درآمد. درصد رطوبت وزنی، عرض ترک، مقاومت به نفوذ پنترومتر در خاک، ارتفاع ستون خاک، عملکرد و اجزای عملکرد برنج اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که تأثیر سطوح ایستابی کم‌عمق بر ارتفاع ستون خاک، عرض ترک، درصد رطوبت وزنی و مقاومت به نفوذ پنترومتر در سطح آماری 1% معنی‌دار است. در هر سه بافت خاک در سطح ایستابی 15 سانتی‌متر، درصد رطوبت وزنی کمتر از میزان رطوبت در حد ظرفیت زراعی شد. میزان مقاومت به نفوذ پنترومتر در سطح ایستابی 15 سانتی‌متر برای خاک منطقه مؤسسه و شاندرمن به ترتیب به 29/52 و 44/11 کیلوپاسکال رسید. ماکزیمم عرض ترک در سطح ایستابی 15 سانتی‌متر مشاهده شد که مقدار آن بین 5/1- 2/1 سانتی‌متر متغیر بود و در سطح ایستابی 5/7 سانتی‌متر تنها ترک موئین دیده شد، همچنین ﺗﺄثیر سطح ایستابی بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج معنی‌دار نشد. در نهایت می‌توان بیان نمود مدیریت سطوح ایستابی در مقیاس گلدانی در جلوگیری از بروز درز و ترک مؤثر واقع شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Shallow water table management in the face cracking soil in paddy fields

نویسندگان [English]

  • maryam alizadeh 1
  • peyman afrasiab 2
1 phd student/ university of zabol
2 Assistant Professor/University of Zabol
چکیده [English]

Limitation of suitable water resources is a major problem of agriculture in Iran. Increase in irrigation interval caused cracks in the intermittent irrigation in paddy fields. To evaluate the effect of shallow water table on humidity conditions and physical properties of paddy soils, soil texture factors at three regions (Moasese (Rasht), Shanderman and Astaneh) and a factor shallow water table at three levels (zero, 7.5 and 15cm) and in three replicates as the factorial based on complete randomized blocks design in Rice Research Institute. The amount of moisture, crack width, soil’s resistance to penetrometer, soil column height, yield and yield components of rice were measured Results showed that the effect of shallow water table levels on soil column height, cracks width, moisture content and resistance to pentrometer penetration has been significant at one percent statistical level. All three soil texture, moisture content in the water table level 15 cm below field capacity moisture content. Resistance to pentrometer penetration at water table 15 cm for the Moasese and Shanderman, respectively reached to 52.29 and 11.44 kPa. The maximum width of the crack in the water table 15cm is between 1.2- 1.5 cm. At water table 7.5cm only been seen capillary crack. Also effect of water table on yield and yield components of rice was not significant. Can be expressed in the shallow water table management in the scale of pot can be effective in preventing leaks and cracks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shallow water table
  • Paddy soil
  • Crack width
  • Resistance to pentrometer penetration