TY - JOUR ID - 4388 TI - تاثیر گوگرد بر برخی از خصوصیات شیمیایی خاک و غلظت عناصر غذایی در دانه گندم (Triticum astivum L.) JO - مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک JA - JWSC LA - fa SN - 2322-2069 AU - داوودی, محمد حسین AU - قادری, جلال AU - خاوازی, کاظم AD - استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران AD - عضو هیات علمی، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران. AD - استاد موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 25 IS - 5 SP - 265 EP - 280 KW - pH KW - هدایت الکتریکی KW - فسفر KW - گوگرد KW - روی DO - 10.22069/jwsc.2019.14774.2979 N2 - سابقه و هدف: در خاک‌های آهکی ایران به علت pH بالا، عناصر غذایی از حلالیت اندکی برخوردار بوده و جذب آنها توسط گیاهان با مشکل مواجه است. برای رفع این مشکلات و برای دستیابی به عملکرد مطلوب در چنین خاک‌هایی ناگزیر به استفاده ازگوگرد به عنوان یک ماده اصلاحی برای کاهش موضعی pH خاک و افزایش حلالیت عناصر غذایی می باشد. هدف از اجرای این تحقیق بررسی اثر گوگرد همراه با باکتری تیوباسیلوس بر تغییرات pH، هدایت الکتریکی، فسفر، گوگرد، روی و آهن قابل ‌استفاده در خاک‌های زیر کشت گندم و غلظت عناصر غذایی در دانه آن در چهار منطقه از خاک‌‌های این استان با گوگرد قابل جذب متفاوت بود. مواد و روش‌ها: آزمایشی شامل چهار تیمار مصرف گوگرد (500،250،0 و1000 کیلوگرم بر هکتار)، در سه تکرار و در قالب طرح بلوک-‌های کامل تصادفی، در چهار مزرعه با مقدار گوگرد قابل جذب متفاوت ( 7، 13، 18و 27 میلی‌گرم برکیلوگرم خاک)، در مناطق مختلف استان کرمانشاه (چغانرگس، ماهیدشت، نجف‌‌آباد و قمشه) و در سال زراعی 95-1394، اجرا شد. قبل از کاشت، خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاک‌های مورد آزمایش با روش‌های استاندارد آنالیز گردید.گندم در کرت‌های آزمایشی کشت شد و نمونه برداری از خاک در دو مرحله از رشد گندم (پنجه زنی و ساقه رفتن) و پس از برداشت برای اندازه‌گیری خصوصیات شیمیایی خاک و نسبت به برآورد عملکرد گندم و اندازه گیری عناصر غذایی در دانه آن با روش‌های متداول اقدام گردید یافته‌ها: نتایج نشان داد که در تمام خاک‌‌های مورد آزمایش، تأثیر مقادیر مختلف گوگرد همراه با باکتری تیو‌باسیلوس بر کاهش pH خاک، افزایش هدایت الکتریکی، فسفر،گوگرد، آهن و روی قابل‌‌استفاده خاک در مرحله پنجه زنی، ساقه رفتن و پس از برداشت گندم در مقایسه با تیمار شاهد در مزارع چغانرگس، ماهیدشت اختلاف معنی‌داری در سطح یک در‌صد (p <0.01) و در نجف‌آباد و قمشه در سطح پنج ‌در-صد (p <0.05) وجود داشت. کم‌ترین مقدار pH خاک و بیش‌ترین مقدار خصوصیات اندازه‌گیری شده در تمام مزارع آزمایشی با مصرف 1000 کیلوگرم گوگرد بر هکتار و در مرحله ساقه رفتن شاهده شد. پس از برداشت محصول، به‌علت ظرفیت بافری، pH خاک و عناصر غذایی، نسبت به مرحله ساقه رفتن کاهش یاقتند. هم‌چنین با مصرف گوگرد مقدار غلظت عناصر غذایی به‌‌طور معنی‌‌داری در دانه گندم در هر چهار مزرعه افزایش و بیش‌ترین غلظت این عناصر با مصرف 1000 کیلوگرم گوگرد بر هکتار گوگرد بود. نتیجه‌گیری: تأثیر گوگرد همراه با باکتری‌های تیوباسیلوس بر خصوصیات شیمیایی‌خاک و مقدار غلظت عناصر غذایی در دانه گندم امیدوارکننده بود و این بیانگر پتانسیل خوب آن برای کاربرد در بخش کشاورزی می‌باشد و هرخاک آهکی دارای پتانسیل خاصی برای اکسیداسیون گوگرد است که وابسته به خصوصیات آن خاک می‌باشد و تنها مقدار کربنات کلسیم معیار مناسبی برای کاربرد گوگرد برای افزایش حلالیت عناصر غذایی نمی باشد. UR - https://jwsc.gau.ac.ir/article_4388.html L1 - https://jwsc.gau.ac.ir/article_4388_6fa6572cedf3d3987ea44720d08cf793.pdf ER -