ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی و بهینه سازی پارامترهای معادلات مختلف نفوذ برای حوضه آبخیز لیقوان
تحقیق حاضر در حوضه آبخیز لیقوان واقع در استان آذربایجان شرقی به منظور بهینهسازی پارامترهای معادلات مختلف نفوذ و ارزیابی دقت آنها در برآورد نفوذ تجمعی انجام شد. از مدلهای نفوذ استفاده شده در این تحقیق میتوان به مدل گرین و امپ، کوستیاکف و کوستیاکف اصلاح شده، فیلیپ، هورتون و کوتیلیک و کرجا اشاره کرد. به منظور انجام این تحقیق، نمونهبرداریهای خاک و اندازهگیریهای مزرعهای در اواخر بهار سال 1391 صورت گرفت. در همین راستا، نفوذ تجمعی خاک در 135 مکان از منطقه مورد مطالعه به وسیله نفوذسنج دیسکی اندازهگیری شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که به ترتیب مدلهای کوتیلیک و کرجا، کوستیاکف، کوستیاکف اصلاح شده، هورتون، گرین و امپ و فیلیپ با مقادیر خطای برازش برابر با 4، 8، 10، 13، 36 و 37 درصد با بالاترین دقت به دادههای اندازهگیری شده نفوذ برازش پیدا کردند. نتایج فوق نشان داد که مدل کوستیاکف و کوستیاکف اصلاح شده مناسب برای کاربردهای آتی میباشند.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2933_e2b08bcd823898d5dcfef63a481d66a1.pdf
2016-01-21
1
20
حوضه آبخیز لیقوان
مدل فیلیپ
مدل گرین و امپ
نفوذ سنج دیسکی
نفوذ پذیری خاک
مهدی
رحمتی
mehdirmti@gmail.com
1
دانشگاه مراغه
LEAD_AUTHOR
محمد رضا
نیشابوری
neyshmr@hotmail.com
2
دانشگاه تبریز
AUTHOR
مجید
محمدی اسکوئی
mohammady@sut.ac.ir
3
دانشگاه صنعتی سهند
AUTHOR
احمد
فاخری فرد
affard312@yahoo.com
4
دانشگاه تبریز
AUTHOR
عباس
احمدی
a_ahmadi@tabriz.com
5
دانشگاه تبریز
AUTHOR
سید بهمن
موسوی
b_mosavi2000@yahoo.com
6
دانشگاه مراغه
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی پتانسیل خطرپذیری آلودگی فلزات سنگین در خاکهای مرکزی استان زنجان بر اساس شاخصهای آلودگی
مطالعه حاضر با هدف تعیین غلظت زمینهای فلزات سنگین و آلودگی حاصل از آنها با استفاده از شاخصهای آلودگی در منطقهای به وسعت 2000 کیلومتر مربع در اراضی مرکزی استان زنجان انجام گرفت. نمونهبرداری خاک سطحی بر اساس روش شبکهبندی و کاملاً تصادفی (241 نمونه از عمق 0 تا 10 سانتیمتر) انجام پذیرفت. برای تعیین مقدار زمینهای فلزات، از میانگین هندسی نمونه خاکهای مناطق طبیعی و بکر استفاده گردید (53=N) و مقدار آن برای آهن، منگنز، کبالت، کروم، نیکل، مس، روی، سرب و کادمیم به ترتیب16509،4/628، 2/24، 0/20، 7/40، 0/27، 8/91، 8/57 و 25/0 میلیگرم برکیلوگرم بدست آمد. میانگین فاکتور غنیشدگی برای کادمیم، روی، سرب، مس، نیکل، کروم، کبالت و منگنز به ترتیب 20/4، 16/2، 69/1، 64/1، 19/1، 17/1، 04/1 و 02/1 محاسبه گردید که بالاترین مقادیر آن برای کادمیم، روی، سرب و مس به ترتیب با میانگین 07/12، 26/5، 82/4 و 47/3 در کاربری شهری اتفاق افتاده است. شاخص زمین-انباشتگی برای عناصر مختلف در تمام نمونهها مقادیر منفی بدست آمد. البته در کاربری شهری شاخص زمینانباشتگی سرب، روی، کادمیم و مس بیشتر از صفر بود. بالاترین شاخص آلودگی مربوط به کادمیم و روی در کاربریهای اراضی کشاورزی، مرتع و شهری به ترتیب 01/3 و 83/1، 33/3 و 60/1 و 86/9 و 35/4 بود. همچنین کمترین مقدار شاخص آلودگی در تمام کاربریها برای آهن، منگنز، کبالت و کروم مشاهده شد. میانگین پتانسیل خطر زیستمحیطی در کاربری کشاورزی 09/114، مرتع 08/122 و شهری 62/339 میباشد که با توجه به آن، کاربری شهری پتانسیل خطر زیست-محیطی بالایی برای ساکنان دارد.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2934_b19303729646c276165c1fe951fb5fc8.pdf
2016-01-21
21
40
کاربری اراضی
فاکتور غنیشدگی
شاخص زمین انباشتگی
فاکتور آلودگی
پتانسیل خطر زیست محیطی
علی
افشاری
a.afshari66@yahoo.com
1
دانش آموخته کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
LEAD_AUTHOR
حسین
خادمی
hkhademi@cc.iut.ac.ir
2
استاد گروه خاک شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
سعید
حجتی
s.hojati@scu.ac.ir
3
استادیار گروه خاک شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تئوری خودمانایی و ارائه روابط تعیین دبی دریچههای کشویی با انتهای استوانهای در جریان آزاد و مستغرق
دریچهها از جمله پرکابردترین سازهها برای کنترل سطح آب و دبی جریان در کانالهای روباز هستند. با این وجود دریچه-های کشویی لبه تیز، دارای ضریب فشردگی پایین و در نتیجه ظرفیت عبوری کمی میباشند. در این پژوهش به بررسی آزمایشگاهی عملکرد هیدرولیکی دریچه تلفیقی هندسی از دریچه کشویی و دریچه طبلی پرداخته شده است. رابطه بیبعد دبی-اشل با استفاده از روش آنالیز ابعادی و تئوری خودمانایی ناقص ارائه شده است. این رابطه دبی جریان عبوری را به بار آبی بالادست دریچه، بازشدگی دریچه و قطر استوانه انتهایی دریچه ربط میدهد. از مزایای این رابطه میتوان به عدم نیاز به تعیین ضریب دبی اشاره کرد. نتایج نشان داد که روابط پیشنهاد شده برای تخمین دبی، تطابق بالایی با دادههای آزمایشگاهی دارند. به طوری که میانگین خطای نسبی تخمین دبی برای هر رابطه پیشنهادی در هر دریچه در حالت آزاد کمتر از 2 درصد و در حالت مستغرق کمتر از 5 درصد بدست آمد. در نتیجه از رابطه ارائه شده میتوان برای طراحی اینگونه دریچهها بهره برد.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2935_636824c06912721aca8e623eafb25810.pdf
2016-01-21
41
59
تئوری خودمانایی ناقص
دریچه کشویی لبه تیز
ضریب فشردگی
محمد
نورالهی
mohammad.nourollahi@stu-mail.um.ac.ir
1
دانشگاه فردوسی مشهد
LEAD_AUTHOR
علی نقی
ضیائی
an_ziaei@yahoo.com
2
استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
علی اصغر
بهشتی
ali_abeheshti@yahoo.com
3
استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل عدم قطعیت پارامتری مدل MODFLOW توسط روش GLUE (مطالعه موردی: دشت بیرجند)
سابقه و هدف: مدلسازی آبهای زیرزمینی اغلب با عدم قطعیتهای بوجود آمده به دلیل آگاهی ناقص از سیستم زیرسطحی یا عدم قطعیتهای نشأت گرفته از تغییرپذیریهای طبیعی در فرآیندهای سیستم مدل و شرایط میدانی، همراه است. بررسی عدم قطعیت در مدلسازی آبهای زیرزمینی توسط محققین در سه منبع اصلی آن، یعنی عدم قطعیت پارامتری، عدم قطعیت مدل مفهومی و عدم قطعیت دادههای مشاهدهای صورت پذیرفته است. تا کنون پژوهشهای کمی در زمینه بررسی عدم قطعیت در مدل جریان آبهای زیرزمینی در کشور انجام گرفته و مطالعات در این زمینه مختص به روشهای آماری بوده است. با توجه به اهمیت منابع آبی در کشور و ضرورت بررسی عدم قطعیت به منظور دستیابی به نتایج قابل اعتماد در مدلسازی، در این تحقیق عدم قطعیت پارامترها در مدل جریان آبهای زیرزمینی با استفاده از یک روش شبیهسازی مبتنی بر مونت کارلو، در منطقهای خشک بررسی گردید.مواد و روشها: ابتدا مدل مفهومی سیستم آبهای زیرزمینی دشت بیرجند واقع در خراسان جنوبی، با استفاده از اطلاعات و داده-هایی مانند توپوگرافی، دادههای چاههای مشاهدهای و بهرهبرداری، تغذیه، ضرایب هیدرودینامیکی آبخوان، ارتفاع سنگ کف تهیه گردید. سپس مدلMODFLOW کدنویسی شده درMatlab برای شبیهسازی جریان آبهای زیرزمینی دشت، اجرا گردید. پس از واسنجی اولیه مدل در حالت ماندگار، به منظور بررسی عدم قطعیت پارامترهای مدل در حالت غیر ماندگار، دو سناریو تعریف گردید. تحلیل عدم قطعیت در سناریو اول، با در نظرگرفتن هدایت هیدرولیکی به عنوان یکی از مهمترین منابع اصلی عدم قطعیت صورت پذیرفت. بدین منظور با توجه به نتایج واسنجی اولیه این پارامتر، سطح آبخوان به 17 ناحیه همگن مطالعاتی تقسیم گردید و عدم قطعیت پارامتر هدایت هیدرولیکی در مدل MODFLOW توسط روش GLUE ارزیابی شد. در سناریو دوم با در نظرگرفتن جبهه-های ورودی به آبخوان، تأثیر پارامتر تغذیه به عنوان پارامتر دوم بر عدم قطعیت پارامتر هدایتهیدرولیکی و عدم قطعیت کل مدل، توسط روش GLUE برآورد گردید. یافتهها: نمودارهای پسین پارامترهای هدایتهیدرولیکی در 17 منطقه همگن مطالعاتی آبخوان و تغذیه در 9 جبهه ورودی به آبخوان دشت و همچنین محدوده اطمینان 95 درصد عمق سطح ایستابی شبیهسازی شده به عنوان خروجیهای اصلی این تحقیق بدست آمد. معیارهای ارزیابی برای کمیسازی میزان کارایی عدم قطعیت محاسبه گردید و با انجام تحلیل حساسیت جامع مدل، مناطق حساس آبخوان به تغییر پارامترهای هدایتهیدرولیکی و تغذیه تعیین گردید. نتیجهگیری: قرارگرفتن حدود 86 درصد مشاهدات در محدودههای اطمینان 95 درصد، مؤکد کارایی مؤثر روش GLUE و همچنین تابع درستنمایی استفاده شده، میانگین مجذور مربعات خطای وزندهی شده، در برآورد عدم قطعیت پارامتری در مدل شبیهسازی سطح آب زیرزمینی میباشد.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2936_7e146629ee415d1b1e52179aee522006.pdf
2016-01-21
61
79
عدم قطعیت
جریان آبهای زیرزمینی
دشت بیرجند
مدل MODFLOW
GLUE
بهاره سادات
همراز
bahareh.hamraz@gmail.com
1
دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب، دانشگاه بیرجند
AUTHOR
ابولفضل
اکبرپور
akbarpour@birjand.ac.ir
2
دانشیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه بیرجند
AUTHOR
محسن
پوررضا بیلندی
mohsen.pourreza@gmail.com
3
استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه بیرجند
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی عددی تاثیر موقعیت اتصال کانال فرعی بر الگوی جریان در قوس رودخانه
رودخانه ها به ندرت دارای مسیر مستقیم می باشد و همواره در یک الگوی سینوسی مسیر خود را طی می کنند. اتصال رودخانه فرعی به رودخانه اصلی در محل قوس، الگوی متعارف جریان در قوس رودخانه را کاملا به هم می ریزد. الگوی اخیر نه تنها تحت تاثیر نیرو های گریز از مرکز و گرادیان های طولی و عرضی فشار قرار دارد بلکه متاثر از مومنتم جریان کانال فرعی نیز می باشد. شناخت دقیق چنین پدیده ای نیار به مطالعات وسیعی دارد. از این رو در این تحقیق اثر موقعیت اتصال کانال فرعی با زاویه اتصال90 درجه به قوس با استفاده از نرم افزار SSIIM1 مطالعه شد و تاثیر سه موقعیت 45، 90و 135 درجه از ابتدای قوس، بر پروفیل قائم سرعت طولی جریان، تغییرات عمق آب در کانال اصلی، توزیع تنش برشی بستر و قدرت جریان ثانویه بررسی شد. نتایج این تحقیق نشان داد در ساحل مجاور کانال فرعی افزایش موقعیت اتصال از 45 درجه به 135 درجه مقدار سرعت طولی حداکثر 56 درصد افزایش و در ساحل مقابل حداکثر 8 درصد کاهش می یابد. همچنین در قوس خارجی حداکثر اختلاف رقوم سطح آب بالادست و پایین دست تلاقی در موقعیت اتصال 45 درجه مشاهده شد که حدود 15/6 درصد عمق پایاب کانال است. برای موقعیت اتصال 135 درجه این اختلاف به حدود 4/5 درصد عمق پایاب تقلیل می یابد. علاوه بر این نتایج نشان داد با افزایش موقعیت اتصال از 45 به 135 درجه حداکثر تنش برشی بستر در محل اتصال در حدود 8 درصد کاهش یافته است
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2937_37736aa70d2b20b510930b1499786cf6.pdf
2016-01-21
81
98
: الگوی جریان
موقعیت تلاقی
قوس رودخانه ای 180 درجه
مدل SSIIM1
کانال فرعی
رسول 
قبادیان
rsghobadian@gmail.com
1
گروه مهندسی آب دانشگاه رازی کرمانشاه
LEAD_AUTHOR
زهرا
صیدی تبار
seyedi_999@yahoo.com
2
دانشگاه رازی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
دو قرن بازسازی حلقه-درختی خشکسالی با استفاده از شاخص بارندگی استاندارد شده چندمتغیره (MSPI) در منطقه جوانرود کرمانشاه
در این تحقیق، تاثیر همزمان منابع رطوبتی کوتاه مدت و بلند مدت بر رشد درختان بلوط منطقه کرمانشاه با استفاده از شاخص خشکسالی چند متغیره بارش استاندارد (MSPI) (مبتنی بر شاخص بارندگی استاندارد اصلاح شده: SPImod) مورد بررسی قرار گرفت. اساس شاخص مذکور بر تحلیل مولفههای اصلی (PCA) است. نتایج بررسی همبستگی MSPI با پهنای دوایر سالانه درختان در دوره آماری 2008-1968 نشان داد که وضعیت کلی منابع مختلف رطوبتی در ماههای ژانویه قبل از رشد تا ماه سپتامبر دوره رشد بیشترین تاثیر را بر رشد درختان بلوط منطقه دارد و بیشترین همبستگی مربوط به MSPI ماه ژوئیه است. بنابراین بر مبنای رابطه خطی پهنای دوایر سالانه درختان بلوط با MSPI ماه ژوئیه، این شاخص در دوره آماری 2008-1818 بازسازی شد. بر اساس نتایج این تحقیق خشکسالیهای این منطقه به طور متوسط 2 ساله بودند اما خشکسالیهای شدید تداوم 3 و 4 ساله داشتند.همچنین شدیدترین خشکسالیهای دو قرن گذشته به ترتیب در دوره های 1963-1960 ، 1830-1827 و 2001-1999 بوقوع پیوسته است. نتایج این تحقیق تطابق خوبی با گزارشات تاریخی قحطیها و خشکسالیهای ایران و همچنین نتایج محققین از کشورهای همسایه شرقی (چین) و بیشتر کشورهای غربی (ترکیه و مدیترانه) مخصوصا در مورد خشکسالیهای شدید داشت. البته بهترین تطابق نتایج این تحقیق مربوط به مطالعات انجام شده در مناطق عبور تودههای مدیترانهای به سمت ایران (جنوب دریای مدیترانه و منطقه خاورمیانه) بود و بنظر میرسد که با دادههای بازسازی شده در این تحقیق با اطمینان زیادی میتوان آب و هوای گذشته منطقه خاورمیانه را بررسی نمود.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2938_d321d1925b23303c74dc971f60038226.pdf
2016-01-21
99
116
بازسازی
شاخص بارش استاندارد چند متغیره
حلقه درخت
کرمانشاه
مهدی
نادی
mehdi.nadi@gmail.com
1
دانشجوی دکتری دانشگاه تهران
AUTHOR
کامبیز
پورطهماسی
kambizpourtahmasi@yahoo.com
2
دانشیار دانشگاه تهران
AUTHOR
جواد
بذرافشان
jbazr@ut.ac.ir
3
استادیار دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
آخیم
براونینگ
achim.braeuning@fau.de
4
استاد دانشگاه ارلانگن-نورمبرگ
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
کاربرد آنالیزهای چند متغیره و اندیسهای اشباع در ارزیابی کیفی آبهای زیرزمینی دشت مرند
دشت مرند یکی از دشتهای حاصلخیز استان آذربایجان شرقی است که بیش از 80 درصد آب مورد نیاز آن از آب زیرزمینی تأمین می شود. حفظ و حراست از کیفیت این منبع آبی از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این تحقیق از روشهای آنالیزهای چند متغیره، اندیسهای اشباع در ارزیابی پارامترهای کیفی استفاده شده است. بدین منظور تعداد 48 نمونه از منابع آب زیرزمینی دشت جمع آوری و برای یونهای اصلی و بعضی گونه ها و یونهای فرعی (NO3-، F- و SiO2) آنالیز شیمیایی قرار گرفت. تحلیل خوشهای، منابع آب را در سه گروه مجزا قرار میدهد در گروه اول تیپ آب بصورت بیکربنات سدیک و در گروه های دوم و سوم کلروه سدیک است. نتایج تحلیل عاملی، نشان میدهد که 75 درصد از تغییرات کیفی آب توسط سه عامل شامل تأثیر سازندهای تبخیری و نمکی، انحلال کانیها و افزایش تبخیر سطحی کنترل میشود. به منظور شناسایی فرآیندهای ژئوشیمیایی حاکم بر سفره آبدار، اندیسهای اشباع کلسیت، دولومیت و ژیپس نمونهها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ترکیب شیمیایی آب زیرزمینی به شدت تحت تاثیر تغذیه از رودخانه، رسوبات تشکیل دهنده سفره آبدار و تبخیر از سطح آب زیرزمینی میباشد.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2939_942cbdc4049ed71710ea911ce9bd58a7.pdf
2016-01-21
117
133
آب زیرزمینی
آنالیز چند متغیره
هیدورژئوشیمی
اندیس اشباع
اصغر
اصغری مقدم
moghaddam@tabrizu.ac.ir
1
دانشگاه تبریز
LEAD_AUTHOR
میرسجاد
فخری
s.fakhri66@yahoo.com
2
دانشگاه تبریز
AUTHOR
مرتضی
نجیب
allafnajib2001@yahoo.com
3
سازمان آب منطقه ای تبریز
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پیش بینی بارش ماهانه ایستگاه سینوپتیک کرمانشاه با استفاده از مدل ترکیبی شبکه عصبی و موجک
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2940_3cff240dc2268da74f759c8eec2bd8c1.pdf
2016-01-21
135
152
غلامعلی
مظفری
yazdmozafari@gmail.com
1
دانشیار آب و هواشناسی دانشگاه یزد
LEAD_AUTHOR
شهاب
شفیعی
shafieshahab@gmail.com
2
دانشجوی دکتری آب و هواشناسی دانشگاه یزد
AUTHOR
حمیدرضا
همتی
hrh_arh@yahoo.com
3
دانشجوی کارشناسی ارشد هوش مصنوعی دانشگاه یزد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی کارایی مدل تلفیقی شبکه عصبی مصنوعی و آنالیز موجک در پیشبینی غلظت شاخص کیفی اکسیژن محلول در مخزن سد بولدر
مدیریت کمی و کیفی منابع آب به منظور تامین تقاضا برای کاربریهای مختلف از رویکردهای مهم سیاستگذاری در هر کشور است. در این راستا پایش کیفیت آب مخازن سدها به عنوان یک گام اساسی در مدیریت این منابع با ارزش اهمیت ویژهای دارد. دراین تحقیق مدلهای شبکه عصبی مصنوعی، رگرسیون خطی چند متغیره و مدل تلفیقی شبکه عصبی مصنوعی با تبدیل موجک بمنظور پیشبینی غلظت اکسیژن محلول در مخزن سد بولدر واقع در ایالت کلرادو آمریکا بکار گرفته شده است. در مدل تلفیقی، سری زمانی دادههای اندازهگیری شده شاخص کیفی اکسیژن محلول با استفاده از تبدیل موجک در سطوح مختلف تجزیه شد و زیرسریهای موثر در غلظت اکسیژن محلول در یک ماه آینده به عنوان ورودیهای شبکه عصبی بکار گرفته شد. نتایج نشان داد که مدل تلفیقی نتایج دقیقتری را نسبت به مدلهای عصبی و رگرسیونی بدست میدهد و استفاده از تبدیل موجک به مقدار قابل توجهی دقت نتایج حاصل از مدلسازی را بهبود میبخشد. مقادیر E و RMSE دادههای آزمایشی برای این مدل به ترتیب 96/0 و 22/0 حاصل شده است. همچنین نتایج نشان داد که مدلهای تلفیقی و عصبی نقاط مینیمم را که شرایط بیهوازی را در مخزن ایجاد میکند، به خوبی پیشبینی میکند ولی مدل رگرسیونی عملکرد خوبی در پیشبینی شرایط بیهوازی ندارد.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2941_fbc22887fab01d7336e8c930102d47c9.pdf
2016-01-21
153
169
اکسیژن محلول
تبدیل موجک
شبکه عصبی مصنوعی
کیفیت آب
مخزن سد
طاهر
رجایی
trajaee@qom.ac.ir
1
استادیار گروه مهندسی عمران/ دانشگاه قم
AUTHOR
امیر
برومند
a.broumand@stu.qom.ac.ir
2
دانشجوی دکتری/ دانشگاه قم
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مقایسه عملکرد روش های ماشین بردار پشتیبان و شبکه های بیزین در پیشبینی جریان روزانه رودخانه (مطالعه موردی: رودخانه باراندوزچای)
پیشبینی و برآورد جریان رودخانه برای هر منطقه و حوضه آبریز به عنوان یکی از مهمترین مراحل در استفاده بهینه از منابع آبی محسوب میشود. در مطالعه حاضر به منظور پیشبینی جریان رودخانه باراندوزچای از دو روش ماشین بردار پشتیبان (SVM) و شبکههای بیزین (BNs) استفاده شد. دادههای جریان روزانه این رودخانه در محل ایستگاه آبسنجی دیزج در خلال سالهای 1385 تا 1389 برای ایجاد مدل استفاده شد که 80 درصد دادهها برای آموزش و 20 درصد برای صحت-سنجی مدل به کار رفت. جهت بررسی و ارزیابی نقش حافظه در افزایش یا کاهش دقت، الگوهای ورودی متعددی به مدلها معرفی شد و در نهایت مشخص گردید که با افزایش حافظه، دقت مدلسازی نیز افزایش مییابد به طوری که بیشترین دقت در الگوی سوم برای هر دو روش به دست میآید و سپس با افزایش حافظه از دقت مدلسازی کاسته میشود. مقایسه نتایج دو مدل نشان داد که دقت روش ماشین بردار پشتیبان با 976/0R= و (m3/s)80/1RMSE= نسبت به روش شبکههای بیزین با 964/0R= و (m3/s)96/1RMSE= بیشتر است.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2942_30c3051c33c4660cd8a855dd1cd695e6.pdf
2016-01-21
171
186
پیشبینی جریان روزانه
شبکه بیزین
ماشین بردار پشتیبان
رودخانه باراندوزچای
فرشاد
احمدی
f.ahmadi@scu.ac.ir
1
دانشگاه شهید چمران اهواز
LEAD_AUTHOR
فریدون
رادمنش
feridon_radmanesh@yahoo.com
2
دانشگاه شهید چمران اهواز
AUTHOR
رسول
میرعباسی نجف آبادی
mirabbasi_r@yahoo.com
3
دانشگاه شهر کرد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی آزمایشگاهی تاثیر نصب تیغه متصل به تکیه گاه پل بر آبشستگی موضعی و الگوی جریان
چکیده: در پژوهش حاضر، عملکرد تیغه ی متصل به تکیه گاه و تاثیر پارامتر های مربوط به آن از جمله ارتفاع تیغه و زاویه ی نصب آن در کاهش آبشستگی موضعی پیرامون تکیه گاه پل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که پارمترهای طراحی تیغه از جمله زاویه ی نصب و ارتفاع تیغه، تاثیر قابل ملاحظه ای بر میزان کاهش آبشستگی موضعی پیرامون تکیه گاه پل دارد به طوری که با افزایش ارتفاع تیغه، عملکرد آن در کاهش آبشستگی موضعی پیرامون تکیه گاه بهبود می یابد. همچنین نتایج نشان داد زاویه ی نصب 40 درجه ی تیغه مناسب ترین زاویه ی نصب می باشد. در ادامه ی پژوهش مولفه های سه بعدی سرعت جریان پیرامون تکیه گاه در حالت نصب تیغه با استفاده از سرعت سنج الکترومغناطیس تعیین و برای رسم الگوی جریان مورد استفاده قرار گرفتند. بررسی الگوی جریان در حالت نصب تیغه ی متصل به تکیه گاه نشان داد، این سازه با ایجاد منطقه ی کم سرعت پیرامون تکیه گاه و مهار گرداب های اولیه، نقش موثری در کاهش آبشستگی موضعی دارد.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2943_835c44f219157c41fbc668091c8697d2.pdf
2016-01-21
187
201
تیغه
تکیه گاه پل
آبشستگی موضعی
الگوی جریان
خیراله
خادمی
khademi@yahoo.com
1
دانش آموخته دوره دکتری سازه های آبی دانشگاه شهید چمران اهواز
AUTHOR
محمود
شفاعی بجستان
m_shafai@yahoo.com
2
استاد دانشگاه شهید چمران اهواز
AUTHOR
حسین
خزیمه نژاد
hkhozeymeh@yahoo.com
3
عضوهیات علمی/دانشگاه بیرجند
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تاثیر بقایای گیاهی و زئولیت بر مقاومت فروروی خاکهای ترکدار شالیزاری
راهکارهای مقابله با تراکم خاک شامل کنترل رطوبت خاک در موقع خاکورزی، کنترل تردد وسایط نقلیه بر روی خاک، کاهش وزن و فشار تماسی وسایط نقلیه با خاک و بهبود ساختمان خاک با اضافه کردن ماده آلی میباشد. بهمنظور بررسی اثر بقایای گیاهی و زئولیت و اثر متقابل آنها در مراحل مختلف تشکیل ترک بر مقاومت فروروی خاک، فاکتور بقایای گیاهی در چهار سطح (صفر، 5/0، 1 و 5/1 درصد)، فاکتور زئولیت در چهار سطح (صفر، 8، 16 و 24 تن در هکتار)، همچنین فاکتور ترک در پنج سطح (اشباع، ظهور ترک موئین، ترک نهایی، بازگشت ترک نهایی به ترک موئین و از بین رفتن ترک) در قالب آزمایشی با سه تکرار به صورت فاکتوریل بر پایه طرحبلوکهای کامل تصادفی در ﻣﺆسسه تحقیقات برنج کشور مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که افزودن بقایای گیاهی برنج سبب افزایش مقاومت فروروی خاک بهمیزان 37 درصد شده است، دلیل افزایش مقاومت فروروی خاک در تیمارهای حاوی بقایای گیاهی برنج، سطوح تجزیه نشده بقایای گیاهی میباشد. در حالیکه افزودن بقایای گیاهی باعث گردید کاهش مقاومت فروروی خاک در روند خیس شدن، تسریع یابد. همچنین ﺗﺄثیر زئولیت بر مقاومت فروروی خاک معنیدار نشد. روابط حاکم بین مقاومت فروروی خاک با ویژگیهایی نظیر نشست خاک، حجم انقباض، جرم مخصوص ظاهری، رطوبت وزنی از همبستگی بالایی (9916/0- 7811/0) برخوردار بود. در نهایت توصیه میشود جهت کاهش مقاومت فروروی خاک، بقایای گیاهی بهطور طولانیمدت به خاک اضافه گردد.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2944_2558a65c8a8afa960cae1aa7fed96c92.pdf
2016-01-21
203
215
مقاومت فروروی خاک
خاکهای شالیزاری
برنج
مریم
علیزاده
malizadeh87@gmail.com
1
دانشجو/دانشگاه زابل
LEAD_AUTHOR
فرهاد
میرزایی
fmirzaei@ut.ac.ir
2
استادیار/ دانشگاه تهران
AUTHOR
تیمور
سهرابی
tmsohrabi@yahoo.com
3
استاد/ دانشگاه تهران
AUTHOR
محمدرضا
یزدانی
smryazdany@yahoo.ca
4
استادیار/ موسسه تحقیقات برنج کشور
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی مدل آبدهی و سیاست بهرهبرداری استاندارد در تهیه منحنی فرمان بهرهبرداری (مطالعه موردی: سد مخزنی شهید رجایی)
منحنی فرمان به عنوان الگوی اصلی بهرهبرداری از مخازن سدها در ماههای مختلف سال و در وضعیتهای مختلف ذخیره مخزن، تعیین کننده مقدار رهاسازی از مخزن میباشد. در این پژوهش به منظور برنامهریزی و مدیریت صحیح منابع آب، مدلهای سیاست بهرهبرداری استاندارد و آبدهی تهیه شد که بهرهبرداری از مخزن را به حجم ذخیرهی آن در ابتدای دوره ارتباط دهد. برای بررسی کارایی این مدلها در تهیه منحنی فرمان، سد مخزنی شهید رجایی مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مطالعه میزان آبدهی رودخانه در محل سد و آبدهی حوضه میانی حد فاصل سد مخزنی شهید رجایی و سد انحرافی تجن در نظر گرفته شد. در مدل تهیه شده چند گزینه مورد بررسی قرار گرفت. در این گزینهها فرض شد که 100 درصد نیاز شرب، صنعت و زیست محیطی و 40 تا 80 درصد نیاز کشاورزی که حوضه میانی قادر به تامین آن نیست، از مخزن سد تامین شود. در مدلهای SOP و آبدهی، متوسط سالانهی کمبود آب به ترتیب 6/23 و 16/15 میلیون متر مکعب بدست آمد. میانگین و حداقل اعتمادپذیری در مدل آبدهی نسبت به مدل SOP به ترتیب 81/3 و 29/52 درصد بیشتر می-باشد. همچنین حداکثر آسیبپذیری در مدل آبدهی نسبت به مدل SOP 80 درصد کمتر است.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2945_3e9dd9a93ed41d99216f1aa9e3917396.pdf
2016-01-21
217
229
مدل آبدهی
منحنی فرمان
قابلیت تامین
سد مخزنی شهید رجایی
علیرضا
عمادی
emadia355@yahoo.com
1
استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
AUTHOR
معصومه
خادمی
m_khademi_87@yahoo.com
2
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
AUTHOR
ساحله
کاکویی
s_kakouie@yahoo.com
3
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مقایسه الگوریتمهای رقابت استعماری وجامعه مورچگان برای بهینهسازی بهرهبرداری از مخزن سد درودزن با رویکرد اعمال قیود زنجیرهای
چکیدهبهینهسازی بهرهبرداری از مخازن سدها از جمله مسائل مهم در علوم مهندسی آب میباشد که تا کنون از طریق انواع روشهای بهینهسازی متداول حل شده است. یکی از این روشها، روش بهینهسازی با استفاده از الگوریتمهای فرا ابتکاری (فراکاوشی) میباشد. در این تحقیق از الگوریتم رقابت استعماری در حل مسئله بهینهسازی بهرهبرداری از مخازن سدها استفاده شده است. رویکردی که در این تحقیق پیش گرفته شده است، اعمال رابطه پیوستگی در تعیین موقعیت اولیه کشورها بوده که با عنوان قیود زنجیرهای مطرح شده است. نتایج حاصل از اعمال قیود زنجیرهای و عدم اعمال آنها در الگوریتم رقابت استعماری با هم مقایسه و پس از آن نتایج با الگوریتم جامعه مورچگان که یکی دیگر از الگوریتمهای شناخته شده میباشد مقایسه ‘گردیده است. در انتها نتایج نشان داد که الگوریتم رقابت استعماری بدون در نظر گرفتن قیود زنجیرهای به ندرت توانایی یافتن جوابهای شدنی را دارا میباشد و اعمال قیود زنجیرهای برای تعیین موقعیت اولیه کشورها به نحو موثری کارایی الگوریتم را بالا میبرد و باعث میشود حتی عملکرد آن به مراتب بهتر از الگوریتم جامعه مورچگان شود و مقادیر مناسبتری را برای تابع هدف که در واقع کمینهسازی میزان اختلاف تقاضا (نیاز کشاورزی پاییندست) و رهاسازی میباشد بیابد به طوری که پس از ده مرتبه اجرا میانگین مقدار تابع هدف برای الگوریتم رقابت استعماری 822/15 و برای الگوریتم جامعه مورچگان 008/48 بوده است.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2946_2ed0cc4e837a89b1b02ea3db1dbd0e7b.pdf
2016-01-21
231
243
الگوریتمهای فرا ابتکاری
الگوریتم رقابت استعماری
الگوریتم جامعه مورچگان
قیود زنجیرهای
ام البنی
محمدرضاپور
nmohammadrezapour@yahoo.com
1
دانشگاه زابل
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثر رطوبت خاک بر ضرایب تبدیل چرخه نیتروژن در آبیاری جویچه ای گیاه ذرت با استفاده از مدل HYDRUS–1D
پیچیدگی، تنوع و مدیریت نادرست آلایندههای کشاورزی و حجم زیاد تلفات آب به دلیل طراحی و مدیریت نادرست سیستمهای آبیاری و زهکشی منجر به افزایش سهم کشاورزی در آلودگی منابع آب، خاک و محیط زیست شده است. کنترل و کاهش آلودگی نیتروژن موجود در کود نیازمند شناخت چرخه بیولوژیکی آنها در اکوسیستم میباشد. هدف از این تحقیق شبیهسازی چرخه نیتروژن با استفاده از مدل HYDRUS–1D و ارزیابی تاثیر میزان رطوبت خاک بر ضریب نیتراتزدایی در یک سیستم کود آبیاری جویچهای است. در این راستا آزمایشهای صحرایی کودآبیاری جویچهای تحت رژیم جریان ثابت در جویچههایی به طول 83 متر در خاک با بافت لوم رسی انجام شد. ضرایب تبدیل چرخه نیتروژن شامل ضرایب انتشارپذیری و تبدیلهای مرتبه یک نیتراتزدایی بر اساس دادههای مشاهدهای رطوبت و غلظت نیترات خاک با استفاده از روش معکوس مدل HYDRUS–1D بدست آمدند. به منظور بررسی اثر حضور گیاه بر چرخه نیتروژن، مدل در حالت حضور و عدم حضور گیاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد روش ونگنوختن معلم اصلاحی با شاخصهای آماری میانگین خطای نسبی، 02879/0 و ضریب کارایی مدل 9899/0 در شرایط حضور گیاه توانست برآورد بهتری از ضرایب چرخه نیتروژن در آبیاری جویچهای گیاه ذرت ارائه نماید. همچنین حداکثر رطوبت خاک که در آن نیتراتزدایی روی داد، 50 درصد مقدار رطوبت اشباع به دست آمد و در مقایسه با فرض ویلیامز (1995)، استفاده از ضریب نیتراتزدایی در شبیهسازی چرخه نیتروژن در کودآبیاری جویچهای ذرت منجر به بهبود نتایج گردید.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2947_e1e10e227a765697a661288b0d595a45.pdf
2016-01-21
245
258
آبیاری جویچهای
شبیهسازی نیتروژن
ذرت
طراحی و مدیریت
مریم
نوابیان
ma_navabian@yahoo.com
1
دانشگاه گیلان - دانشکده کشاورزی - گروه آبیاری
LEAD_AUTHOR
نرگس
جلیل نژاد ماسوله
jalilnejhadnarges_85@yahoo.com
2
گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تاثیر زهکشی سطحی میان فصل بر مشخصات ترک های ایجاد شده در خاک سطحی مزارع شالیزاری
در راستای افزایش بهره وری اراضی شالیزاری مدیریت مناسب زهکشی میان فصل می تواند به عنوان یک گزینه مد نظر قرار گیرد. این پژوهش با هدف بررسی اثر تداوم زهکشی سطحی میان فصل در اراضی شالیزاری استان مازندران بر مشخصات ترک های ایجاد شده در سطح خاک انجام شد. رقم برنج کشت شده طارم هاشمی بود. عملیات مزرعه ای در قالب طرح آزمایشی بلوک های کاملاً تصادفی با شش تیمارتداوم زهکشی صفر (شاهد)، 5، 7، 9، 11 و13روز در 3 تکرار در اراضی شالیزاری مرکز ترویج وتوسعه تکنولوژی هراز به مساحت 360 متر مربع به اجرا درآمد. بر اساس نتایج به دست آمده، اثر زمان تداوم زهکشی سطحی میان فصل بر طول، عرض و عمق ترک های ایجاد شده در سطح خاک معنی داری بود. بیشترین مقادیر عرض و طول ترک های ایجاد شده در سطح خاک به ترتیب با میانگین 7 میلی متر و 10 سانتی متر در تیمار تداوم زهکشی 13 روز به دست آمد. اعمال تیمارهای تداوم زهکشی 11 و 13 روز سبب افزایش معنی دار عمق ترک های ایجاد شده در سطح خاک شد. اعمال تداوم زهکشی میان فصل تا 17 روز در منطقه مورد مطالعه، با توجه به کمتر بودن بیشینه عمق ترک ایجاد شده از عمق لایه سخت خاک و از دیدگاه مدیریت آبیاری تحت تأثیر ترک های ایجاد شده درسطح خاک، قابل توصیه است.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2948_53c16540b5af83aa60f091d5d607fe44.pdf
2016-01-21
259
270
خاک های شالیزاری
ترک
زهکشی میان فصل
زهکشی سطحی
نادر
پیرمرادیان
npirmorad@yahoo.com
1
دانشگاه گیلان
LEAD_AUTHOR
نسرین
دهقانی
dehghani.na@gmail.com
2
دانشگاه گیلان
AUTHOR
ولی الله
کریمی
vkarimi80@gmail.com
3
مرکز ترویج و توسعه تکنولوژی هراز
AUTHOR
مریم
نوابیان
ma_navabian@yahoo.com
4
دانشگاه گیلان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثر قارچ میکوریز آربسکولار، باکتری، و تنش خشکی بر شکلهای مختلف پتاسیم در خاک و جذب پتاسیم در گیاه ذرت
چکیده: به منظور بررسی اثر عوامل میکروبی و تنش خشکی بر شکلهای مختلف پتاسیم و مقدار جذب آن توسط گیاه، آزمایش گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل قارچ میکوریز آربسکولار در دو سطح (تلقیح نشده با قارچ و تلقیح شده با قارچ گلوموس اینترارادیسز)، باکتری در دو سطح (تلقیح نشده با باکتری و تلقیح شده با باکتری سودوموناس فلورسنس) و تنش خشکی در چهار سطح (بدون تنش، تنشFC 75%، تنش FC50% و تنشFC 25%) بود. با افزایش تنش خشکی غلظت شکلهای مختلف پتاسیم و جذب پتاسیم توسط گیاه افزایش و درصد کلنیزاسیون ریشه کاهش یافت. کاربرد قارچ میکوریز و باکتری درصد کلنیزاسیون ریشه را به طور معنیداری افزایش داد. با افزایش تنش خشکی، کاربرد به تنهایی قارچ و کاربرد همزمان قارچ و باکتری، شکلهای مختلف پتاسیم و بدنبال آن مقدار جذب پتاسیم گیاه را نسبت به به سطح بدون کاربرد قارچ و باکتری افزایش داد.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2949_0ff6fd639632d4c2a90ba22ed51a2eb4.pdf
2016-01-21
271
282
"گلوموس اینترارادایسز"
"سودوموناس فلورسنس"
"جذب پتاسیم"
"تنش خشکی"
"ذرت"
مجید
باقرنژاد
majidbaghernejad@yahoo.co.uk
1
استاد/ دانشگاه شیراز
LEAD_AUTHOR
المیرا
لطفی
lotfi.elm@gmail.com
2
دانشجوی سابق
AUTHOR
نجفعلی
کریمیان
nkarimian@excite.com
3
پروفسور / دانشگاه شیراز
AUTHOR
مهدی
زارعی
mehdizarei20@yahoo.ca
4
دانشیار/ دانشگاه شیراز
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پیشبینی حداکثر عمق چاله آبشستگی اطراف گروه پایه کج با استفاده از سیستم استنتاج فازی-عصبی تطبیقی بهینهشده با الگوریتم ژنتیک
هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر بهینهسازی پارامترهای سیستم استنتاج فازی-عصبی تطبیقی (ANFIS) با الگوریتم ژنتیک در پیشبینی حداکثر عمق آبشستگی اطراف گروه پایه کج و مقایسه آن با ANFIS جعبهابزار نرمافزار Matlab و انواع مولدهای سیستم استنتاج فازی (FIS) در آن میباشد. برای این منظور دادههای 48 سری آزمایش مربوط به گروه پایه کج مستقر بر روی فونداسیون برای شرایط هیدرولیکی و رقوم کارگذاری فونداسیون مختلف مورد استفاده قرار گرفت. به منظور مقایسه نتایج از آمارههای ضریب تبیین (R2) و میانگین مجذور مربعات خطا (RMSE)، استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل ANFIS با سیستم استنتاج فازی (FIS) از نوع GENFIS1 بهترین عملکرد را در میان انواع مولدهای مورد بررسی داشته و قادر است حداکثر عمق نسبی آبشستگی را با (R2) و (RMSE) به ترتیب برابر 976/0 و 053/0 پیشبینی نماید. ارزیابی نتایج حاکی از آن است که بهینهسازی پارامترهای ANFIS منجر به بهبود عملکرد آن در پیشبینی پارامتر مورد نظر شده و توانسته است حداکثر عمق نسبی آبشستگی را با R2، 992/0 و RMSE، 0254/0، پیشبینی نماید.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2950_fd9a98aec998a801182a637f816cc5b5.pdf
2016-01-21
283
294
عمق آبشستگی
گروه پایه کج
ANFIS
الگوریتم ژنتیک
بهینهسازی
مهدی
اسمعیلی ورکی
esmaeili.varaki@yahoo.com
1
عضو هیات علمی گروه مهندسی آب دانشگاه گیلان، سازه های هیدرولیکی/مهندسی رودخانه
LEAD_AUTHOR
اطهر
کنعانی
athar.kanani@yahoo.com
2
دانشگاه گیلان
AUTHOR
مریم
نوابیان
ma_navabian@yahoo.com
3
عضو هیات علمی گروه مهندسی آب دانشگاه گیلان
AUTHOR
سید حامد
اشرف تالش
hamedashraf.83@gmail.com
4
دانشگاه گیلان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی مکانی مناطق مناسب جمع آوری رواناب پتانسیل در سیستم حوزه آبخیز )مطالعه موردی حوزه آبخیز گلبهار خراسان رضوی(
جمعآوری رواناب برای به حداقل رساندن تلفات و تقویت ذخایر آبی در سیستم حوزههای آبخیز مورد استفاده قرار می-گیرد. کشورهایی که همانند برخی از مناطق ایران مواجه با کمبود آب میباشند، دارای توزیع نامناسب بارندگی نیز هستند. راهکارهای نوین، روی روشهای بهینه ذخیره آب و شناسایی فرصتهای بیشتر در به کارگیری روشهای جمعآوری رواناب به عنوان وسیلهای برای ذخیره آب قابل دسترس، متمرکز میباشند. مهم ترین مرحله در بکارگیری سیستم های جمع آوری رواناب، مکان یابی عرصه های مناسب است. با شناسایی محل های مناسب برای این منظور صرفه جویی قابل ملاحظه ای در زمان و هزینه صورت می گیرد. هدف از انجام این تحقیق، تدوین چهار چوبی جهت مکان یابی عرصه های دارای توان استحصال رواناب است. به منظور ارزیابی مکانی پتانسیل تولید رواناب، در ابتدا از یک مدل مفهومی ارتباط بین بارندگی و پتانسیل رواناب استفاده شده است. با استفاده از این مدل، مقدار رواناب پتانسیل به دست آمد، سپس با استفاده از تجزیه و تحلیل رستری در محیط نرم افزار Arc GIS نقشه رواناب پتانسیل تهیه گردید. درمرحله بعد اولویت بندی مناطق دارای پتانسیل جمع آوری رواناب بر اساس شاخص اقتصادی در هر زیرحوزه انجام شد. جهت ارزیابی اقتصادی از روش سود به هزینه استفاده شده است..
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2951_0456293f0224d0d1a4125ad2f7d1076b.pdf
2016-01-21
295
305
جمعآوری رواناب
ارزیابی مکانی
ارزیابی اقتصادی
حوزه آبخیز گلبهار شهرستان مشهد
داود
اخضری
d_akhzari@yahoo.com
1
دانشگاه ملایر
LEAD_AUTHOR
سمانه
افتخاری
sama_eftekhari@yahoo.com
2
دانشگاه گرگان
AUTHOR
واحد بردی
شیخ
v.sheykh@yahoo.com
3
دانشگاه منابع طبیعی گرگان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
برازش الگوی فصلی سری زمانی به میزان آبدهی رودخانهها در دامنه زمان (مطالعه موردی: رودخانه اترک)
امروزه بررسی و پیشبینی رفتار متغیرهای هیدرولوژیکی و عناصر اقلیمی مؤثر بر آن در دامنه زمان مورد توجه محققان قرارگرفته است. به همین منظور استفاده از تحلیل دادههای وابسته به زمان در پیشبینی میزان آبدهی رودخانهها از نظر آماری دارای اعتبار بوده، بطوریکه میتوان نتایج حاصله را در برنامهریزی و مدیریت منابع آب و طراحی تأسیسات زیربنایی به کار برد. رودخانه اترک یکی از منابع آبی مهم از نظر اقتصادی، کشاورزی و زیست محیطی در شمال شرق کشور است، در سالهای اخیر این رودخانه با سیلابها و یا کاهش سطح آب همراه بوده که بی شک بر میزان دبی آن تأثیر گذاشته است. در این مقاله دادههای مربوط به شش ایستگاه هیدرومتری از سال آبی 53-52 تا سال آبی 82- 81 از حوزه آبریز رودخانه اترک مورد استفاده قرار گرفته است. ابتدا به تحلیل توصیفی دادهها پرداخته، سپس با حذف روند و تغییرات فصلی، مدلی مناسب به دادههای سری زمانی ایستگاههای مذکور برازش شده است. در انتها با برآورد پارامترهای مدل به پیشبینی رفتار توزیع میزان دبی آب این رودخانه پرداختهایم. در برازش الگو و برآورد پارامترهای موجود در الگو معیار اطلاعاتی آکاییک (AIC)، معیار اطلاعاتی بیزی (BIC) و میانگین مربعات خطا (MSE) مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اطلاعات بدست آمده از نمودار خودهمبستگی و خودهمبستگی جزئی و پس از تثبیت واریانس و حذف روند و تغییرات فصلی، الگوی اتورگرسیو میانگین متحرک تلفیق شده ARIMA(1,0,2)(1,1,2)12 انتخاب شد. سرانجام با استفاده از این الگو، مقادیر آتی میزان آبدهی رودخانه اترک به مدت یکسال پیشبینی شد.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2952_99dea3e2126695457db8d1b5665db64a.pdf
2016-01-21
307
315
سری زمانی
پیشبینی
الگوی اتورگرسیو میانگین متحرک تلفیق شده
آبدهی
رودخانه اترک
محسن
رضانژادکشتلی
mohsenmrk@gmail.com
1
دانشجوی کارشناسی ارشد رشته آمار ریاضی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان
LEAD_AUTHOR
منوچهر
بابانژاد
mbaba22@yahoo.com
2
استادیار گروه آمار، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان
AUTHOR
آرش
امینی
a.amini@gu.ac.ir
3
استادیار گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تاثیر تاج پوششهای مختلف زیتون بر برخی خصوصیات خاک در یک سیستم آگروفارستری (مطالعه موردی: شهرستان آققلا-استان گلستان)
سابقه و هدف:درختان نقش مهمی در تمامی اکوسیستم خاکی ایفا میکنند. درختان از طریق سیستم ریشهای و تاج پوششهای خود، میتوانند تاثیر بسزایی در حفاظت،حاصلخیزی و بهبود کیفیت خاک داشته باشند. تحقیقات انجام شده در زمینه تاثیر نقش درختان بر خصوصیات خاک نشان می-دهد که حضور درختان نقش مهمی در بهبود خصوصیات خاک تحت تاج پوشش خود داشته است. با توجه به اهمیت و نقش درختان بر خصوصیات خاک اطراف خود، مدیریت درختان در برنامههای اصولی حفاظت و حاصلخیزی خاک ضروری است. یکی از مواردی که میبایست در این راستا مورد توجه قرار گیرد، تاج پوشش درختان میباشد. به همین جهت در این پژوهش به بررسی تاثیر تاج پوشش درختان زیتون در یک نوع سیستم آگروفارستری بر روی مواد آلی و عناصر غذایی خاک پرداخته شده است. مواد و روش:برای انجام این تحقیق زمینی تحت سیستم آگروفارستری (کشت گندم در بین درختان زیتون) و زمین تحت کشت گندم (منطقه شاهد) در نظر گرفته شد. در سیستم آگروفارستری، سه تیمار سطح تاج پوشش: تاج پوششهای کوچک، تاج پوششهای با سطح متوسط و تاج پوششهای بزرگ در نظر گرفته شد. ماده آلی خاک از روش تیتراسیون و نیتروژن کل خاک از رابطه همبستگی بین نیتروژن و ماده آلی محاسبه شد. فسفر محلول در خاک از روش اولسن و همکاران و دستگاه اسپکتروفتومتری استفاده گردید. پتاسیم از روش عصارهگیری با استات آمونیوم و دستگاه فلیمفتومتری اندازهگیری شد. میانگین وزنی قطر خاکدانه به روش الک تر اندازهگیری شد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSSو Excelو برای مقایسه میانگین از آزمون حداقل تفاوت معنیداری (LSD) استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد که تیمارهای مختلف تاج پوشش تاثیر معنیداری بر ماده آلی، فسفر و میانگین وزنی قطر خاکدانه در سطح معنیداری یک و پنج درصد داشتند. ارتباط معنیداری بین تیمارهای مختلف تاج پوشش و میزان پتاسیم خاک مشاهده نشد. در نتیجهی اجرای سیستم آگروفارستری، میزان ماده آلی از22/0 به 49/1 درصد، نیتروژن کل خاک از 01/0 به 074/0 درصد، فسفر خاک از 79/0 به 22/1 میلیگرم بر لیتر، پتاسیم از 94/4 تا 95/6 میلیگرم بر لیتر، میانگین وزنی قطر خاکدانه از 04/0 به 15/0 میلی متر افزایش داشتند.نتیجهگیری: حضور لاشبرگ و بقایای گندم در پای درختان موجب افزایش مواد آلی و غذایی خاک و بهبود خصوصیات خاک شده است. سیستم آگروفارستری به دلیل تلفیق چند نوع سیستم مختلف (درختکاری، زراعت و مرتع) میتواند به عنوان راهکاری در جهت افزایش حاصلخیزی خاک و کمک به جلوگیری از فرسایش خاک به ویژه در مناطق خشک باشد. امروزه به دلیل افزایش جمعیت، نیاز روز افزون به مواد غذایی را در پی داشته است. همین امر منجر به افزایش بهرهبرداری از زمینهای کشاورزی و از دست رفتن حاصلخیزی خاک شده است. سیستمهای آگروفارستری به عنوان نوعی کشاورزی پایدار میتواند در دراز مدت به حاصلخیزی خاک بیافزاید.
https://jwsc.gau.ac.ir/article_2953_c68258ec51a09a2b5910947eb07d33cc.pdf
2016-01-21
317
325
کیفیت خاک
حفاظت خاک
پایداری خاکدانه
مواد غذایی خاک
سیستم ریشهای و تاج پوشش
فاطمه
جعفری
fjafari6959@gmail.com
1
دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
LEAD_AUTHOR
حمیدرضا
عسگری
hras2010@gmail.com
2
استادیار گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
AUTHOR
محسن
حسینعلیزاده
alizadeh_m2001@yahoo.com
3
استادیار گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
AUTHOR